‘Εφη Μάρκου: «Δερματολογικά …των διακοπών»

[vc_row][vc_column width=”2/3″][vc_column_text]ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον ΓΙΩΡΓΟ ΚΙΟΥΣΗ

Τα σοβαρότερα δερματολογικά ζητήματα-παθήσεις του καλοκαιριού; -Απο που προέρχονται; Μας μιλά η  δερματολόγος-αφροδιοσιόλογος Έφη Π. απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής Ιωαννίνων η οποία  διετέλεσε Αγροτικός Ιατρός στο ΚΥ Καλπακίου και κατόπιν ειδικεύθηκε σε εξοκλήρου σε Νοσοκομεία της Σουηδίας, αποκτώντας την Ειδικότητας της Δερματολογίας-Αφροδισιολογίας στη Σουηδία και στην Ελλάδα.

Τι είναι το  ηλιακό έγκαυμα, τι κάνουμε στα  τσιμπήματα από έντομα, τις είναι οι  ιογενείς λοιμώξεις: έρπης, μηρμηκίες, μολυσματική τέρμινθος, τι σημαίνει  το πόδι του αθλητή και μύκητες, ξέρετε τι είναι οι  βακτηριδιακές λοιμώξεις και η νόσος του Μπάρμαν;

-Ηλιακό έγκαυμα:

Τα ελληνικά καλοκαίρια στη θάλασσα έχουν μετατραπεί σε μονοήμερες αποδράσεις υψηλού κόστους για τους περισσότερους κατοίκους των αστικών περιοχών. Τις στιγμές ξεγνοιασιάς οι Έλληνες και οι Ελληνίδες τις παιρνούν σιγοψινόμενοι στον ήλιο, συχνά χωρίς χρήση κατάλληλου αντηλιακού. Η ηλιακή έκθεση κατά τις μεσημβρινές ώρες χτυπά κόκκινο. Δεν υπάρχει η πολυτέλεια της διανυχτέρευσης και της μεσημβρινής σιέστας. Το αποτέλεσμα; Ηλιακό έγκαυμα. Το ηλιακό έγκαυμα είναι μια οξεία φλεγμονώδης βλάβη του δέρματος κατόπιν υπερβολικής ηλιακής έκθεσης. Το αίτιο του ηλιακού εγκαύματος αναζητείται στο UVB φάσμα της ακτινοβολίας (290-320nm), σχεδόν κατά 90% απορροφόμενης από το ανώτερο στρώμα της επιδερμίδας, ενώ περί το 10% φτάνει πιο βαθιά στο χόριο (το στρώμα του δέρματος κάτω από την επιδερμίδα). Ανάλογα με τη σοβαρότητά του, το έγκαυμα μπορεί να κυμαίνεται από απλό κοκκίνισμα της περιοχής που εκτέθηκε, 2-3 ώρες μετά την έκθεση, φτάνοντας έως το έντονο κοκκίνισμα με οίδημα (πρήξιμο) του δέρματος, φυσαλίδες γεμάτες ορό και πόνο.Η σοβαρότητα ενός εγκαύματος είναι συνάρτηση πολλών διαφορετικών παραμέτρων. Σημαντικό ρόλο παίζουν παράγοντες, όπως ο φωτότυπος τους δέρματος (οι ανοιχτόχρωμοι είναι πιο ευαίσθητοι από τους σκουρόχρωμους), η ώρα και η διάρκεια έκθεσης στον ήλιο, η σωστή ή όχι εφαρμογή των μέτρων προστασίας, το σημείο όπου βρισκόμαστε (θα καούμε πολύ πιο εύκολα σε μια ξερή παραλία, απ’ ό,τι σε μια ακρογιαλιά με άμμο και πεύκα). Τα παιδιά είναι πιο ευαίσθητα στην ηλιακή ακτινοβολία.Η ερυθρότητα υποχωρεί συνήθως σε μία εβδομάδα με απολέπιση (ξεφλούδισμα) της επιδερμίδας. Στις περιοχές αυτές, μπορεί αργότερα να εμφανιστούν κηλίδες, δυσχρωμίες, σπίλοι (ελιές), ενώ μελλοντικά, υπάρχει αυξημένη πιθανότητα καρκινογένεσης. Η αντιμετώπιση του ηλιακού εγκαύματος συνίσταται στην παραμονή σε δροσερό περιβάλλον, ελαφρά ρούχα και απόλυτη αποφυγή έκθεσης στον ήλιο, λήψη άφθονων υγρών και αναλγητικών για τον πόνο όπως ινδομεθακίνη. Ως τοπική φροντίδα συνιστάται για μεγάλες επιφάνειες η επάλειψη με σκευάσματα (μείγματα) περιέχοντα κορτιζόνη για την αντιμετώπιση της φλεγμονής και εντατική ενυδάτωση με μαλακτικά. Σε μικρή έκταση μπορεί να εφαρμοστούν απευθείας κοτιζονούχες κρέμες ή αλοιφές. Εάν υπάρχουν φυσαλίδες, συνιστάται ήπια αντισηψία (π. χ οκτενιδίνη) και αν διανοιχθούν, εφαρμογή τοπικών αντιβιοτικών αλοιφών (π. χ φουσιδικού οξέος). Εξυπακούεται ότι δεν θα πρέπει να γίνει περαιτέρω έκθεση στον ήλιο για αρκετές ημέρες.

-Τσιμπήματα:

ΣΤΗΝ ΑΚΤΗ: Το τσίμπημα μέλισσας ή κάποιας σφήκας προκαλεί στο δέρμα φυσιολογικά μια μικρή τοπική αντίδραση (ερυθρότητα, πόνο και ήπιο οίδημα) που οφείλεται στην τοξική δράση του δηλητηρίου. Η φυσιολογική αντίδραση εξαρτάται από το μέρος του νυγμού. Για παράδειγμα, αν κάποιος τσιμπηθεί στο χέρι ή στο πόδι θα δημιουργηθεί ένας τοπικός ερεθισμός με εξάνθημα και μικρό πρήξιμο, πόνος ή και φαγούρα.Το τσίμπημα σε μαλακούς ιστούς (π.χ., χείλη, γλώσσα, βλέφαρα κ.τ.λ.), προκαλεί εντονότερη αντίδραση. Η βλάβη σε δύο-τρεις ημέρες παρέρχεται τελείως με ή χωρίς αγωγή.

Ωστόσο, στα ευαισθητοποιημένα άτομα μπορεί να προκληθεί εκτεταμένη αντίδραση (π.χ., πρήζεται όλο το χέρι κι ας έχει τσιμπηθεί στο δάχτυλο), μπορεί να εμφανιστεί κνίδωση σε όλο το σώμα ή ακόμη και αλλεργικό σοκ (καθολική κνίδωση, δύσπνοια, βράγχος φωνής, πτώση της πίεσης κ.τ.λ.).

ΣΤΟ ΒΥΘΟ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ: τσούχτρα και αχινός

Σε περίπτωση τσιμπήματος από τσούχτρα στη θάλασσα η χρήση τοπικά αμμωνίας τοπικά. Η αμμωνία εξουδετερώνει το δηλητήριο που έχει η τσούχτρα. Ενα στικ αμμωνίας μπορεί να βρεθεί σε κάθε Φαρμακείο. Αν πατήσει κανείς αχινό, μαλακτικοί παράγοντες όπως το λάδι  βοηθούν στο να αποβάλλει το δέρμα μόνο του τα αγκάθια, καθώς και η αφαίρεση των αγκαθιών με προσοχή, πχ, με ένα καθαρό τσιμπιδάκι. Απαιτείται όμως ιδιαίτερη προσοχή, διότι πολύ εύκολα τα αγκάθια εισέρχονται πιο βαθιά στο δέρμα.

ΣΤΗΝ ΕΞΟΧΗ: ΦΙΔΙΑ

Στην Ελλάδα, από τα περίπου 70 είδη ερπετών που μπορεί να συναντήσει κανείς, μόνο 7 φίδια φέρουν δηλητήριο και 5 εξ αυτών είναι επικίνδυνα για τον άνθρωπο. Ανήκουν όλα στην οικογένεια των Εχιδνιδών (Οχιές) με σχετικά ισχυρό δηλητήριο.Το δηλητήριο των φιδιών αυτών επιδρά κυρίως στο κυκλοφορικό σύστημα, προκαλεί πήξιμο του αίματος και φράζουν οι αρτηρίες των πνευμόνων. Ο πόνος και το τοπικό πρήξιμο είναι συνήθως σοβαρά και σε έντονο βαθμό,  με μια αίσθηση έντονου καψίματος.  Σύντομα το σημείο στο οποίο έγινε το δήγμα, πρήζεται μελανιάζει και εάν δεν ληφθεί φαρμακευτική αγωγή αρχίζει να μαυρίζει καθώς το δηλητήριο προχωρά και καταστρέφει τους ιστούς στο σημείο του δήγματος. Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων εξαρτάται από την ποσότητα του δηλητηρίου που έχει εγχυθεί.

Σε περίπτωση δηγμού από φίδι διατηρούμε την ψυχραιμία μας, πιθανότατα το φίδι να μην είναι δηλητηριώδες. Αν δούμε στο τραύμα τις χαρακτηριστικές δύο τρύπες από τα δόντια του φιδιού τότε μάλλον έχουμε να κάνουμε με οχιά. Δεν κάνουμε καμία περίδεση. Το δηλητήριο κινείται μέσω της λεμφικής κυρίως κυκλοφορίας και η περίδεση, ειδικά αν είναι και ίσχαιμη (δηλαδή με συνοδό απόφραξη των αρτηριών) μπορεί να προκαλέσει μεγάλη ζημιά. Δεν κάνουμε τομές με μαχαιρίδια και δεν αναρροφάμε αίμα από την πληγή (ειδικά με το στόμα!). Η καταστροφή των ιστών και ο πόνος που προκαλείται έτσι, είναι πολύ πιο επικίνδυνα από το 6% του δηλητηρίου που έχει υπολογιστεί ότι απομακρύνεται με τις άνω μεθόδους. Πλένουμε το τραύμα με ήπια αντισηπτικά (π.χ. σαπούνι με νερό, οξυζενέ κ.λ.π.). Δεν τοποθετούμε πάγο και φροντίζουμε για την άμεση μεταφορά του θύματος στην πλησιέστερη ιατρική μονάδα, τηλεφωνώντας εκ των προτέρων και αναφέροντας το συμβάν και τον τύπο του φιδιού ώστε να χορηγηθεί ο κατάλληλος αντιοφικός ορός.

Ιογενείς λοιμώξεις: έρπης, μηρμηκίες, μολυσματική τέρμινθος:

Ο ήλιος επιδεινώνει πολλές προυπάρχουσες δερματοπάθειες είτε λόγω ανοσοκαταστολής τοπικά, είτε μέσω άλλων μηχανισμών. Ο επιχείλιος έρπητας υποτροπιάζει μετά από πολύωρη έκθεση στον ήλιο.

Οι μυρμηκιές οφείλονται στην προσβολή του δέρματος από κάποια στελέχη του ιού HPV(Human Papilloma Virus) δηλαδή του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων.  Εμφανίζονται στα γυμνά μέρη του σώματος, κυρίως στα πέλματα και στις παλάμες, συνήθως χωρίς πόνο. Σημειώνεται ότι είναι  διαφορετικά τα στελέχη της οικογένειας  που προκαλούν τα κονδυλώματα, αφροδίσιο νόσημα. Οι μυρμηκίες είναι πολύ συχνές στα παιδιά. Οι μυρμηκιές των πελμάτων οφείλονται κυρίως στο στέλεχος 1 ενώ των χεριών στο 2 και το 4. Οι ομαλές μυρμηκιές με κύρια εντόπιση στο πρόσωπο οφείλονται στα στελέχη 3 και 10. Οι μυρμηκιές έχουν χρόνο επώασης 2-9 μήνες και παρουσιάζονται στα χέρια σαν ανώδυνες βλατίδες ενώ στα πέλματα προσομοιάζουν με υπερκερατώσεις που μπορει να εκλυφθούν από τον ασθενή ως τύλοι (κάλοι), έντονα επώδυνοι κατά τη βάδιση. Εάν αφεθούν χωρίς θεραπεία αυξάνονται σε μέγεθος και αριθμό.

Μολυσματική τέρμινθος:

Η μολυσματική τέρμινθος αποτελεί μια βλατιδώδη βλάβη του δέρματος που οφείλεται στον ιό της μολυσματικής τερμίνθου (ΙΜΤ), της οικογένειας των Pox βιριδίων. Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος και χαρακτηρίζεται από μαργαριτοειδείς ροδόχροες βλατίδες 3-6 χιλιοστών (σαν σπυράκια).  Έχει χρόνο επώασης 2-7 εβδομάδες. Αποτελεί σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα στους ενήλικες με κύρια εντόπιση το εφήβαιο και τα έξω γεννητικά όργανα. Τα παιδιά με ατοπική δερματίτιδα είναι επιρρεπή στη λοίμωξη από τον ιό και σε αυτές τις περιπτώσεις η μολυσματική τέρμινθος ενδέχεται να επιδεινώσει την ατοπική δερματίτιδα. Η μετάδοση  είναι συχνή μέσω του νερού (χρήση πισίνας) και αυξάνεται σημαντικά έπειτα από τραυματισμό. Συνήθως παρατηρούνται 10-20 βλάβες, αλλά σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα μπορεί να παρατηρηθούν πολύ περισσότερες.

Η μολυσματική τέρμινθος είναι νόσημα που αυτοιάται μέσα σε μερικούς μήνες, ωστόσο θεραπεύουμε τις βλάβες για να περιορίσουμε την εξάπλωσή τους στο ίδιο ή άλλα άτομα. Η θεραπεία συνίσταται σε αφαίρεση των βλαβών και σύνθλιψή τους με χειρουργική λαβίδα ή κοχλιάριο και στη συνέχεια εφαρμογής βάμματος ιωδίου . Άλλες μέθοδοι είναι η αντιμετώπιση των βλαβών με κρυοθεραπεία, με διαθερμοπηξία, με κρέμα ιμικουιμόδης, η με κυτταροστατικές ουσίες (ποδοφυλλίνη και ποδοφυλοτοξίνη).

ΜΥΚΗΤΕΣ και το πόδι του αθλητή:

Υπάρχουν τρεις ομάδες μυκήτων που προσβάλλουν τον άνθρωπο: οι ανθρωπόφιλοι, οι ζωόφιλοι και οι γεώφιλοι. Η κοινή μυκητίαση στο σώμα εμφανίζεται ως μία πλάκα με περιφερειακή απολέπιση, συνήθως ρόδινη, ενώ υπάρχει κνησμός (φαγούρα).

Στα νύχια, η μυκητιασική βλάβη φαίνεται σαν κιτρινωπή ως μελανή κηλίδα, συνήθως στις άκρες των νυχιών.Η ονυχομυκητίαση προσβάλλει συνήθως τις γυναίκες. Οφείλεται σε υπερβολικό λιμάρισμα των νυχιών και κόψιμο του δέρματος γύρω από αυτά σε συνδυασμό με τα ανοιχτά παπούτσια.

Συχνότερα σε αθλητές και όχι μόνο, η αυξημένη υγρασία και θερμοκρασία το καλοκαίρι προδιαθέτουν σε μυκητιάσεις στα πέλματα και τα μεσοδακτύλια διαστήματα, σε πόδια που ιδρώνουν και δεν αερίζονται επαρκώς. Εξού και η ονομασία της πάθησης ως το πόδι του αθλητή. Στη μυκητίαση ποδιού μπορεί να προσβληθούν τα μεσοδακτύλια διαστήματα, ειδικά όταν το διάστημα μεταξύ των δακτύλων είναι πολύ στενό, αλλά και  το πέλμα τμηματικά ή καθολοκληρία. Το δέρμα εμφανίζεται λευκωπό, μπορεί να έχει ρωγμές και γραμμώσεις, ενώ παρατηρείται απολέπιση. Τις περισσότερες φορές συνυπάρχει κνησμός ή δυσοσμία. Σε προχωρημένες μυκητιάσεις μπορεί να παρατηρηθεί έντονη υπερκεράτωση καθώς και φυσαλιδοποίηση. Δεν είναι σπάνια  η δευτερογενής επιμόλυνση από κοινά μικρόβια. Έχει βρεθεί ότι το 17% των ανθρώπων που συχνάζουν σε πισίνες πάσχουν από το επονομαζόμενο πόδι του αθλητή.

Η ταυτοποίηση του υπεύθυνου μύκητα γίνεται με καλλιέργεια από λέπια δέρματος της περιοχής και είναι απαραίτητη σε κάποιες περιπτώσεις που πρέπει να διαφοροδιαγνωστεί από άλλες παθήσεις των πελμάτων (π. χ έκζεμα, ψωρίαση κ.α). Η θεραπεία στις αρχόμενες καταστάσεις γίνεται με τοπικά αντιμυκητιασικά σκευάσματα, ποδόλουτρα με αντισηπτικές ουσίες και συμβουλές για αντιμετώπιση των υποτροπών. Σε εκτεταμένες και ανθεκτικές μυκητιάσεις θα πρέπει να χορηγηθούν αντιμυκητιασικά χάπια σε συνδυασμό πάντοτε με τα τοπικά μέτρα.

Στέγνωμα των πέλματων μετά το μπάνιο, συχνή αλλαγή των καλτσών, ειδικά μετά την άθληση και χρήση ειδικών προστατευτικών πουδρών είναι μερικά βοηθητικά μέτρα καθημερινής χρήσης. Τα παπούτσια καλό είναι να μην είναι από συνθετικά υλικά και να αερίζονται επαρκώς.

Ένα άλλο πρόβλημα του δέρματος με αυξημένη συχνότητα το καλοκαίρι είναι η Ποικιλόχρους Πιτυρίαση.  Οφείλεται σε έναν μύκητα, τον Malassesia Fur-Fur, που σαπροφυτεί στο δέρμα και το τριχωτό της κεφαλής όλων μας. O ζυμομύκητας αυτός δε μεταδίδεται από την άμμο, τα αντικείμενα ή τις πισίνες, παρά πολλαπλασιάζεται σε λιπαρα δέρματα λόγω εφίδρωσης και υψηλής θερμοκρασίας. Οι υποτροπές είναι συχνές με κηλίδες σε μια ποικιλία αποχρώσεων ανάλογα με το φωτότυπο, έχουν ελαφρύ λέπι και εντοπίζονται στη ράχη, το άνω μέρος του θώρακα και των βραχιόνων.

Αντιμετωπίζεται με αντιμυκητιασικά σαμπουάν, κρέμες ή σπρέυ και σε εκτεταμένες περιπτώσεις ή συχνές υποτροπές με χάπια από το στόμα. Σημαντική είναι επίσης η συντήρηση της τοπικής θεραπείας 1-2 φορές ην εβδομάδα κατά τους θερινούς μήνες για πρόληψη των υποτροπών.

 Βακτηριδιακές Λοιμώξεις:

Το μολυσματικό κηρίο είναι λοίμωξη του δέρματος που προκαλείται συχνότερα από τον χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο ή πιο σπάνια από τον πυογόνο στρεπτόκοκκο. Συνηθέστερα, το μολυσματικό κηρίο εμφανίζεται στο πρόσωπο, μπορεί όμως να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε περιοχή του σώματος. Αρχικά η βλάβη έχει τη μορφή φυσαλίδας η οποία εξαπλώνεται και μετατρέπεται σε εφελκίδα (σκληρή μελανή κρούστα πάνω στην πληγή). Οι εφελκίδες πιθανόν να απουσιάζουν και η βλάβη να είναι ερυθηματώδης με διαβρώσεις και πομφόλυγες (φουσκάλες με υγρό). Υπάρχουν περιπτώσεις που οι βλάβες του δέρματος είναι εκτεταμένες. Είναι συχνό στα παιδιά κατά τους θερινούς μήνες. Στην περίπτωση που δεν υποχωρεί με ήπια τοπικά αντησηπτικά και παρατηρείται εξάπλωση, καλό θα ήταν να απευθύνεται ο ασθενής σε Δερματολόγο.

Η Δερματίτιδα εξ Επαφής: 

Η δερματίτιδα εξ επαφής είναι μια πάθηση του δέρματος που οφείλεται στη φλεγμονώδη αντίδραση στην επαφή με μια ερεθιστική ή αλλεργική ουσία, συνήθως χαμηλού μοριακού βάρους, γεγονός που οδηγεί σε εξάνθημα ή σε αλλεργική αντίδραση. Παρατηρείται συνήθως κνησμό, ερυθρότητα και απολέπιση του δέρματος. Στις σοβαρότερες περιπτώσεις μπορεί να εμφανισθούν ακόμη και φουσκάλες,  εκτεταμένα εξανθήματα και πρήξιμο.

Η δερματική επαφή με τον μολυσματικό κισσό (Poison Ivy) είναι η πιο κοινή δερματίτιδας εξ επαφής. Εμφανίζεται μέσα από την επαφή με δηλητηριώδη κισσό ή δηλητηρίωδη βελανιδιά, σε εξωτερικούς χώρους, όπως σε κάμπινγκ και  στην πεζοπορία. Μερικά λουλούδια μπορούν επίσης να είναι οι ένοχοι για ορισμένα άλλα είδη δερματίτιδας εξ επαφής, π.χ., η λεβάντα, ο νάρκισσος, οι τουλίπες, το χαμομήλι και τα χρυσάνθεμα.

Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία για την πάθηση αυτή και η διενέργεια ειδικών αλλεργικών τεστ (patch  test, photopatch test, prick test ) στον Δερματολόγο ή στον Αλλεργιολόγο.

Φυτοφωτοδερματίτιδες και Η Νοσος του Μπάρμαν: 

Οι φουροκουμαρίνες βρίσκονται φυσικές σε φυτά και συνθετικές σε αιθέρια έλαια αρωμάτων, καθώς και σε φάρμακα. Φυτά όπως ο άνιθος,το σέλινο, ο κορίανδρος, τα εσπεριδοειδή  (το λεμόνι, το πορτοκάλι, το περγαμόντο), η συκιά, η μουστάρδα και ο λευκός δίκταμος περιέχουν αυτές τις φωτοτοξικές ή φωτοαλλεργικές ουσίες. Όλα αυτά τα φυτά όταν έρθουν σε επαφή με το δέρμα προκαλούν τη λεγόμενη φυτοφωτοδερματίτιδα. Για παράδειγμα στο lime λεμόνι η χρωστική φουροκουμαρίνη βρίσκεται στη φλούδα και όχι στο χυμό. Καθώς δεν είναι λιποδιαλυτή ουσία, εύκολα περνάει στο δέρμα κατά την παρασκευή ποτών τους θερινούς μήνες, εξ και η ονομασία Νόσος του Μπάρμαν.

Επομένως καλό θα ήταν να γίνεται λογική χρήση σε ρίζες σελίνου και στην έκθεση στο φως, να πλένονται τα χέρια μετά από κόψιμο lime λεμονιού και γενικά να περιορίζεται η έκθεσή μας σε αυτά τα φυτά. Τα αρώματα θα πρέπεια να ψεκάζονται στα ρούχα και σε ηλιοπροστευόμενες  δερματικές περιοχές.

Δερματολογικά νοσήματα με επιδείνωση στον ήλιο:

Η λεύκη είναι ένα νόσημα που επίσης απαιτεί ισχυρή αντιηλιακή προστασία των πασχουσών περιοχών καθώς μη έχοντας μελανίνη, καίγονται αμέσως. Το αισθητικό πρόβλημα της λεύκης επιδεινώνεται λόγω της υπέρχρωσης του φυσιολογικού δέρματος στην ηλικαή έκθεση.

• Τα φαρμακευτικά εξανθήματα φουντώνουν στον ήλιο ενώ και όσοι έχουν ευρυαγγείες πρέπει να αποφεύγουν την ηλιοθεραπεία διότι επιδεινώνονται.
• Ειδικά για την καλοκαιρινή περίοδο οι ασθενείς με ακμή πρέπει να έχουν υπόψιν τους τα εξής: ο ήλιος και το θαλασσινό νερό βοηθούν  προσωρινά τις περισσότερες φορές την ακμή, αλλά η έκθεση στον ήλιο να γίνεται με μέτρο, διότι η υπερβολική έκθεση μπορεί να την επιδεινώσει.
• Σπανιότερα δερματικά νοσήματα με κλινική επιδείνωση στην ηλιακή έκθεση είναι οι πορφυρίες, η δερματομυοσίτιδα, η φυλλώδης πέμφιγα, η πελλάγρα (ένδεια νιασίνης), η νόσος Darier, η νόσος Hailey-Halley, η νόσος Darier κτλ. Αφορούν περιορισμένο αριθμό ασθενών και σε αυτές τις περιπτώσεις ο Δερματολόγος έχει δώσει τη σχετική προφυλαχτική ενημέρωση.

Οι πιο ευάλωτες ομάδες:

Σε μικρά παιδιά, ηλικιωμένους και πάσχοντες χρονίων νοσημάτων οι επιπτώσεις του ηλιακού εγκαύματος μπορεί να είναι συστηματικές και να οδηγούν σε απώλεια υγρών, διαταραχή ηλεκτρολυτών και αφυδάτωση, θερμοπληξία, ακόμα και λοιμώξεις (π.χ. ο κοινός έρπης και ο έρπης ζωστήρας αναζοπυρώνονται υπό την UVB έκθεση).

Στα παιδιά, η κερατίνη στοιβάδα του δέρματος είναι πιο λεπτή, τα επίπεδα μελανίνης λιγότερα και η αναλογία επιφάνειας σώματος προς μάζα σώματος μεγαλύτερη. Η πρόληψη των εγκαυμάτων στην παιδική ηλικία μειώνει επίσης τον κίνδυνο εμφάνισης μελανώματος στην ενήλικο ζωή. Ισχυρά επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ότι ο κίνδυνος εμφάνισης μελανώματος και άλλων όγκων του δέρματος συνδέεται με την αθροιστική έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία και το ιστορικό ηλιακών εγκαυμάτων κατά την παιδική ηλικία. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η ηλιακή ακτινοβολία γίνεται ολοένα και πιο επιθετική, λόγω της τρύπας του όζοντος, μπορούμε να κατανοήσουμε γιατί τα παιδιά πρέπει να αποφεύγουν την έκθεση στον ήλιο από τις 12 μέχρι τις 4 το μεσημέρι και να «φορούν» πάντοτε αντηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας (π.χ. SPF50+) ή ρούχα, όταν για κάποιο λόγο εκτεθούν στον ήλιο παραπάνω από το κανονικό.

Ενας συντομος δεκάλογος για να αποφευγονται: Ειδικά στην παραλία:

ΟΔΗΓΙΕΣ

• Αποφύγετε την ηλιακή έκθεση τις μεσημβρινές ώρες. Η βασική αιτία του μελανώματος είναι η ηλιακή έκθεση και κυρίως στην παιδική ηλικία. Μην αφήνετε τα παιδιά να παίζουν απροστάτευτα κάτω από τον μεσημεριανό ήλιο. Οπωσδήποτε μακό μπλουζάκι, καπέλο και γυαλιά.
• ΕΠΙΛΕΞΤΕ ΤΟ ΣΩΣΤΟ ΑΝΤΗΛΙΑΚΟ που προστατεύει τόσο από UVA όσο και από UVB, που είναι θερμο- και φωτο- σταθερό, που δεν φεύγει εύκολα με το νερό, τον ιδρώτα, την τριβή, που απορροφάται γρήγορα, που δεν προκαλεί αλλεργίες, που ενυδατώνει και είναι ασφαλές, χωρίς άρωμα.
• Ντυθείτε με  κατάλληλο ρουχισμό (βαμβακερά, ανοιχτόχρωμα και πυκνής ύφανσης ρούχα).
• Αποφεύγετε να φοράτε αρώματα, λακ, αντηλιακά με έντονες οσμές διότι προσελκύουν τα έντομα (ιδίως σφήκες). Επίσης μπορεί να προκαλέσουν φωτοτοξικές και φωτοαλλεργικές αντιδράσεις.
• Μην κάθεστε με βρεγμένο μαγιό στην άμμο και μην περπάτε ξυπόλυτοι για αν αποφύγετε τους μύκητες και τις μυρμηκίες.
• Αυτοεξέταση: Παρατηρείστε τυχόν αλλαγές στο δέρμα σας. Δείτε με προσοχή τους σπίλους σας σε τακτά χρονικά διαστήματα. Μια Χαρτογράφηση Σπίλων ενδείκνυται μία φορά το χρόνο, ιδίως σε άτομα άνω των 40 ετών, με κληρονομικότητα για Μελάνωμα και σε άτομα με πολλούς σπίλους.  Αλλαγές στο χρώμα, το σχήμα, το μέγεθος, τη διήθηση, την επιφάνεια του δέρματος και συμπτώματα όπως επίμονος κνησμός ή η αιμορραγία μιας βλάβης συνιστούν χαρακτηριστικά γνωρίσματα κακοήθειας.
• Κάθε ύποπτη βλάβη πρέπει να κινητοποιήσει τον ασθενή να συμβουλευτεί τον δερματολόγο του. H πρόληψη είναι το μοναδικό, σταθερό και αποτελεσματικό εργαλείο που διαθέτουμε για να αντιμετωπίσουμε τον καρκίνο του δέρματος.
• Χρισημοποιείτε ενυδατική κρέμα σώματος και προσώπου, κατά προτίμηση δίχως άρωμα μετά την έκθεση στον ήλιο και το ντουζ. Το παιδικό λαδάκι παρέχει επίσης ενυδάτωση και μειώνει τον κνησμό.
• Αν είστε αλλεργικός και έχετε ευαίσθητο δέρμα, καλό θα ήταν να  συμβουλευτείτε τον Δερματολόγο σας, ώστε να έχετε μαζί σας τα κατάλληλα φάρμακα και κυρίως να έχετε μαζί σας μία πένα αδρεναλίνης για ώρα ανάγκης,ταυτότητα με το νόσημά του και τηλέφωνο επικοινωνίας σε περίπτωση απώλειας επαφής με το περιβάλλον.
• ΜΑΛΛΙΑ ΓΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑ: Μην ξεχνάτε το αντηλιακό για τα μαλλιά σας. Πρακτική συμβουλή: χρησιμοποιείστε το αντηλιακό λάδι σώματος στα μαλλιά σας, ώστε να μην ξεθωριάσουν με το αλάτι, το χλώριο της πισίνας και την ηλιακή έκθεση. Προστατεύεται έτσι την τρίχα από μηχανικούς ερεθισμούς και το συχνό λούσιμο.

Η έκθεση μας στον ήλιο:

Η αιφνίδια εντατική και άμεση έκθεση στον ήλιο θα πρέπει οπωσδήποτε να αποφεύγεται, ιδιαίτερα μεταξύ 11:00 π.μ. και 15:00 μ.μ. Το ζητούμενο είναι η αποφυγή ηλιακού εγκαύματος (π.χ. ερύθημα δέρματος μετά από έκθεση στον ήλιο). Τα πιο επικίνδυνα εγκαύματα – από άποψη μελλοντικού κινδύνου καρκίνου του δέρματος – είναι τα σοβαρά εγκαύματα, όπου παρατηρούνται φυσαλίδες και ο πόνος διαρκεί 48 ώρες

Τα αντιηλιακά προϊόντα πρέπει να έχουν υψηλό δείκτη προστασίας – δείκτης 20+ για ενήλικες, 30+ για παιδιά – και να παρέχουν προστασία τόσο από την υπεριώδη ακτινοβολία Α (UVA) όσο και από την υπεριώδη ακτινοβολία Β (UVB). Το αντιηλιακό θα πρέπει να εφαρμόζεται μισή ώρα πριν βγείτε έξω στον ήλιο και η εφαρμογή θα πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε δύο με τρεις ώρες.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι τα άτομα που κάθονται κάτω από μία ομπρέλα σε ανοιχτό περιβάλλον, όπως η παραλία, εξακολουθούν να είναι επιρρεπή σε ηλιακά εγκαύματα από την υπεριώδη ακτινοβολία που αντανακλάται, εκτός εάν εφαρμοστούν συμπληρωματικά μέτρα ηλιοπροστασίας.

Ομοίως, οι ακτίνες του ήλιου διαπερνούν τα σύννεφα σε σημαντικές ποσότητες και ως εκ τούτου εξακολουθεί να υπάρχει μία τάση για το δέρμα να καεί από τον ήλιο ακόμη και τις συννεφιασμένες μέρες της άνοιξης και του καλοκαιριού. Η υπεριώδης ακτινοβολία δε μας δίνει την αίσθηση της ζέστης στο δέρμα μας, γι΄αυτό, συχνά, η παρουσία αέρα μπορεί να μας δίνει ψευδώς την αίσθηση της ασφαλούς έκθεσης στον ήλιο.

Τοο δέρμα θα πρέπει σταδιακά να εξοικειωθεί με την ηλιακή ακτινοβολία (σταδιακή έκθεση). Εάν το δέρμα  μαυρίσει σταδιακά μπορεί να ανεχθεί την υπεριώδη ακτινοβολία έως και 10 φορές καλύτερα από το μη μαυρισμένο δέρμα. Ο καθένας, επίσης, πρέπει να γνωρίζει τον ειδικό προσωπικό χρόνο προστασίας που αντιστοιχεί στο φωτότυπό του ή διαφορετικά το μέγιστο επιτρεπτό χρονικό διάστημα έκθεσης στον ήλιο χωρίς προστασία.

Υπάρχουν ορισμένα φάρμακα που αυξάνουν την ευαισθησία στο φως.Αυτό είναι κάτι που πρέπει να συζητήσετε με το γιατρό ή το φαρμακοποιό σας πριν εκτεθείτε στον ήλιο. Επίσης, οι μακροχρόνιες ανοσοκατασταλτικές θεραπείες, όπως είναι οι αγωγές που λαμβάνουν οι μεταμοσχευθέντες ασθενείς μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του δέρματος.

Αποσμητικά, καλλυντικά και αρώματα μπορεί να προκαλέσουν μία ανεπιθύμητη αντίδραση στον ήλιο ή μόνιμη μελάγχρωση. Εφαρμογή των εν λόγω προϊόντων πριν από την ηλιοθεραπεία θα πρέπει επομένως να αποφευχθεί.

Συσκευές τεχνητού μαυρίσματος

Η χρήση των συσκευών τεχνητού μαυρίσματος θα πρέπει να αποφεύγεται. Έχει υπολογιστεί ότι οι άνθρωποι που κάνουν χρήση ανάλογων συσκευών έχουν 74% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν μελάνωμα σε σύγκριση με αυτούς που δε χρησιμοποιούν ποτέ. Η υπεριώδης ακτινοβολία επιδρά στο DNA των κυττάρων του δέρματος, με αποτέλεσμα αθροιστικά να προκαλείται καρκίνος του δέρματος. Παρόλο που, συχνά, η χρήση συσκευών τεχνητού μαυρίσματος προβάλλεται ως ασφαλής και ελεγχόμενος τρόπος μαυρίσματος, είναι εξίσου ή και περισσότερο επικίνδυνη με την απευθείας έκθεση στον ήλιο. Στη Σουηδία έχει απαγορευθεί η χρήση συσκευών τεχνητού μαυρίσματος σε όλη τη χώρα, στη δε Νορβηγία για τα άτομα κάτω των 18 ετών.[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/3″][vc_widget_sidebar sidebar_id=”apexclinic-general-sidebar”][/vc_column][/vc_row]